Zgodnie z postanowieniami Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027 instytucje oraz beneficjenci realizujący działania w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 (dalej: FERS), zobowiązani są do przestrzegania zasad horyzontalnych, w tym dwóch zasad równościowych, tj.:
- zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami,
- zasady równości kobiet i mężczyzn.
Pozostałe zasady horyzontalne to:
- zasada zrównoważonego rozwoju,
- zasada „nie czyń poważnych szkód” (ang.: DNSH – Do Not Significant Harm).
Ważny jest także obowiązek przestrzegania Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (dalej: KPP). Jest to horyzontalny warunek podstawowy wdrażania funduszy, który wymaga zapewnienia zgodności programu z KPP.
Dodatkowo należy również spełnić horyzontalny warunek podstawowy w zakresie wdrażania postanowień Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON).
Instytucje zaangażowane w realizację programu FERS mają obowiązek przestrzegania zasad horyzontalnych i warunków podstawowych na każdym etapie i w każdym procesie realizacji FERS, czyli podczas przygotowywania, wdrażania, monitorowania, sprawozdawczości, ewaluacji, informacji i promocji oraz kontroli programu. Obowiązek ten dotyczy również beneficjentów.
Zgłoszenia podejrzenia niezgodności z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej i Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych
Zgłoszenie podejrzeń o niezgodności projektów (operacji)/działań z KPON odbywa się zgodnie z procedurą opisaną w dokumencie „Procedura służąca do włączania zapisów Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (KPON) do praktyki wdrażania programów”, stanowiącym załącznik nr 3 do Wytycznych dotyczących realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027.
Natomiast zgłoszenie podejrzeń niezgodności projektów (operacji)/działań z KPP odbywa się zgodnie z procedurą ramową w zakresie zgłoszeń dotyczących naruszenia praw i wolności określonych w KPP opisaną w dokumencie „Samoocena spełnienia warunku, skuteczne stosowanie i wdrażanie Karty Praw Podstawowych w Polsce (PDF 589 KB)”
Informujemy o możliwości zgłaszania do Instytucji Zarządzającej lub Instytucji Pośredniczącej podejrzenia o niezgodności działań IP lub Beneficjenta z KPON lub KPP.
Kto może wnieść zgłoszenie o podejrzeniu niezgodności z KPP/KPON
- uczestnik projektu
- ostateczny odbiorca projektu
- wnioskodawca
- beneficjent
- partner
w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027, może zgłosić podejrzenie niezgodności z KPP/KPON.
Wnosząc zgłoszenie należy wykazać się istnieniem interesu faktycznego (powinna istnieć podstawa faktyczna dla zgłaszającego do wniesienia zgłoszenia – np. konieczność zrealizowania swojego uprawnienia lub obowiązku). W przypadku zgłoszeń dot. podejrzenia niezgodności z KPON zgłoszenia mogą wnosić osoby z niepełnosprawnością lub ich przedstawiciele ustawowi.
Jednocześnie każdy* – w tym również organizacje pozarządowe działające na rzecz dostępności lub równego traktowania – może zgłosić zauważone problemy, nieprawidłowości czy błędy w stosowaniu zapisów KPP/KPON.
Jak złożyć zgłoszenie
Zgłoszenie można składać za pomocą:
- poczty tradycyjnej – w formie listownej na adres ministerstwa: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, ul. Wspólna 2/4, 00-926 Warszawa lub Ministerstwo Edukacji Narodowej, al. J. Ch. Szucha 25, 00-918 Warszawa,
- skrzynki nadawczej e-puap Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej lub Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Termin rozpatrzenia zgłoszenia
Zgłoszenia o podejrzeniu niezgodności projektu (operacji)/działań z KPP lub KPON będą analizowane w terminie 2 miesięcy od ich wpływu do odpowiednich do ich weryfikacji instytucji. W uzasadnionych przypadkach, będzie istniała możliwość wydłużenia tego terminu, o czym podmiot/osoba składająca zgłoszenie zostanie poinformowany.
Wymagania dotyczące zgłoszenia
W zgłoszeniu należy zawrzeć niezbędne informacje, umożliwiające rozpatrzenie Państwa zgłoszenia, w tym:
- imię i nazwisko zgłaszającego (lub nazwę podmiotu),
- dane do kontaktu,
- numer projektu (jeśli dotyczy),
- wykazanie się istnieniem interesu faktycznego
- opis sprawy wraz z ewentualnymi załącznikami dotyczącymi zgłoszenia.
Materiały
Podstawę do realizacji horyzontalnych zasad równościowych, KPP oraz KPON stanowią następujące dokumenty:
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r.
ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,
Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej
• Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (KPP)
• Wytyczne dotyczące zapewnienia poszanowania Karty praw podstawowych Unii Europejskiej przy wdrażaniu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych
• Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (KPON)
• Wytyczne dotyczące realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027
• Samoocena spełnienia warunku Skuteczne stosowanie i wdrażanie Karty praw podstawowych w Polsce